donderdag 24 november 2011

Waarom ik stem op Spekman

Wie weet ga ik stemmen op Hans Spekman. Niet voor de Tweede Kamer, wanneer die weer wordt gekozen is nog niet bekend. Het gaat om de verkiezingen voor het partijvoorzitterschap. Hoe kom ik daartoe?

Klik op de link in deze alinea
voor de reportage van RTV Rijnmond.
Na afloop van het PvdA-voorzittersdebat, vanavond in Rotterdam, raakte ik aan de praat met kandidaat Hans Spekman. Hij vond mijn feedback dat hij te veel praat over onrecht en te weinig over visie heel vervelend en was het er totaal niet mee eens. Ik bood aan een paar tips te sturen, hij zei die met belangstelling te zullen lezen en ik denk dat hij het meende. Omdat hij bij herhaling zegt ‘recht voor zijn raap’ te zijn, besloot ik die feedback maar gelijk op mijn blog te zetten. Dan kan iedereen het lezen en desnoods commentaar geven.

Wat ik goed vind aan Spekman 
Uit zijn optredens in de media kreeg ik al die indruk, maar nu ik hem zonder montages heb gezien weet ik het wel bijna zeker: hij is eerlijk. Zijn verbale uitspraken en zijn non-verbale optreden vertellen me samen dat hij hoge morele standaarden heeft. Hij weet deze ook te combineren met het bereiken van resultaten. Dat is niet vanzelfsprekend: heel veel politici, net als veel managers, komen op beide fronten niet ver. En is dat wel het geval, dan wordt vaak maar één van beide kanten ontwikkeld en gebruikt. Moreel verantwoorde idealisten schrijven plannen die het stadium van de droom niet voorbij komen en degenen die voor resultaat gaan doen denken aan beleidsbulldozers zonder stuur.

Bovendien ervaar ik dat Spekman op een frisse manier naar de wereld kijkt en niet aarzelt om met onconventionele oplossingen te komen. In dat kader doet hij me wel eens denken aan wijlen Jan Schaeffer, de Amsterdamse banketbakker die het schopte tot staatssecretaris voor Volkshuisvesting en wiens meest markante uitspraak was “In gelul kun je niet wonen.”

Wat me stoort
Waar ik moeite mee heb is dat de moraliteit van Spekman snel ontaardt in het scheppen van kampen ‘goeden’ en ‘slechten’. Het onrecht tiert welig, machteloosheid heerst alom en wantoestanden kunnen alleen worden gestelpt door te spreken van kwade intenties. Althans dat is hoe ik sommige van zijn uitspraken ervaar. Ik denk zelf niet dat onrecht steeds maar weer voortkomt uit negatieve intenties van één betrokken partij. Oorzaken van machtsongelijkheid kunnen ook liggen in bijvoorbeeld: tradities, onwetendheid of gebrek aan initiatief van de ‘slachtoffers’.

Misschien is hij vanuit zijn integriteit zo gefocust op de inhoud, dat hij de vorm vergeet. Natuurlijk gaat het in de politiek uiteindelijk altijd om de inhoud en als de vorm teveel accent krijgt, dan vieren de oneliners hoogtij, verpakt in gladde praatjes en misleidende montages. Maar de vorm blijft wel het voertuig voor de inhoud. Zonder vorm word je niet gehoord en kun je dus niemand overtuigen, zoals iedere politicus graag wil. Daarvoor moet je de taal spreken van je publiek en die taal is deels een belevingswereld.

Wat ik hem adviseer
Ik denk dat Spekman er goed aan doet de problemen die hij benoemt meer systematisch te beschrijven:
  1. wat is de huidige situatie?
    Zo veel mogelijk met feiten, dus minder oordelend. Ieder oordeel schept twijfels plus de kans dat toehoorders afhaken omdat ze er (nog) niet in kunnen meegaan. Natuurlijk is het niet verkeerd om over situaties een mening te hebben met de nodige emotie (bijvoorbeeld compassie voor benadeelden), maar dan wel als conclusie op basis van feiten.
  2. wat zijn oorzaken?
    Zoek de oorzaak niet bij één omstandigheid of de intenties van één bepaalde partij. Meestal zijn meerdere betrokkenen verantwoordelijk. Wie zich slachtoffer voelt heeft natuurlijk recht op hulp en aandacht, maar kan zelf ook actie ondernemen.
  3. wat is je doel?
    Wat is de gewenste situatie, het eindresultaat dat je nastreeft? Op welke termijn? Hoe kunnen we zien of dit bereikt is? Waarom is dit resultaat belangrijk? Voor wie?
  4. wat zijn de middelen?
    Welke maatregelen zijn nodig om de brug te slaan van de huidige naar de gewenste situatie? Hoe waarschijnlijk is het dat deze set maatregelen effectief is?

Hoofd en hart
Als Spekman dit meer doet, zonder zijn bevlogenheid op te geven, zal hij wat mij betreft tien keer meer overtuigingskracht hebben. Voor de zekerheid: deze aanpak is niet strijdig met idealisme, zoals hoofd en hart ook niet strijdig zijn, maar aanvullend. Omdat Spekman erin slaagt om ethiek en resultaten in balans te houden, denk ik dat dit hem ook lukt.

Kunnen ze het niet samen doen? 
Een voorzitterstrio is wel een erg creatieve oplossing, zo ver zijn we in de politiek helaas nog niet. Het is natuurlijk wel jammer dat het kiezen van één persoon, kan worden opgevat als een negatief oordeel over de andere kandidaten. Ik ken kandidaat René Kronenberg als iemand met een grote mate van welgemeende tact, die tot uiting komt in warme belangstelling en een goede sfeer. Hij heeft ook een sterk tactisch inzicht en een wonderbaarlijk overlevingsinstinct. Van Piet Boekhoudt heb ik ontwapenende nuchterheid ervaren, gekoppeld aan een passie om te motiveren. Ik acht hem in staat om kennis van leden en niet-leden te bundelen tot een goede koers die gedragen wordt en uitvoerbaar is.

Trouwens, het is allemaal onder voorbehoud. Zolang ik nog niet heb gestemd, kunnen er nog nieuwe feiten opdoemen die mij van mening doen veranderen. Maar dat spreekt vanzelf.

En nu?
Minder vanzelfsprekend is of de Spekman en de rest van de PvdA ook echt iets gaan doen met mijn adviezen. Misschien moeten de oude fouten nog vaker worden herhaald voordat het leereffect optreedt. Er gloort wel enig licht aan de horizon. Kamerlid Mariëtte Hamer heeft mijn ideeën overgebracht aan Ruud Slotboom. Naar verluidt is die hoofd Communicatie van de TK-fractie en er zijn indicaties dat hij mij binnenkort belt.

Links
Enkele van mijn eerdere blogstukken over de PvdA:

1 opmerking:

  1. Karel van der Elst.24 november 2011 om 13:08

    Je reactie beviel me.
    Met name de vergelijking met Jan Schaeffer ging er bij mij in als koek.Dit is een man die staat voor zijn zaak.
    Dit is een man die net als Maarten Luther zegt:
    'Hier sta ik. Ik kan niet anders'waarmee hij een heel authenthiek statement afgeeft dat sommigen tegen de haren zal instrijken.

    BeantwoordenVerwijderen